Kuzey

Dünyada sıcaklığın etkisi Dünya'nın Güneş'e olan yakınlık(günberi) ya da uzaklık(günöte) konumuna göre değil. Güneş ışınlarının geliş açısına göre belirlenir. Yani Dünyanın şekli ve eksen eğikliğine göre (23°27') belirlenir.

Güneş ışınları bir yere dik ve dike yakın açılarla düşüyorsa sıcaklık artacaktır.

Ancak aynı enlemde bulunmasına rağmen ik noktanın sıcaklığı farklı olabilir. Örneğin A kenti ekvator üzerinde B kenti 40° Kuzey enleminde bir yerde olsun.
A kentinin sıcaklığı 5°C B kentinin sıcaklığı 20°C olsun. Normal koşullarda bu mümkün olabilir mi olamaz. Ancak A kentinin ekvatorda olmasına rağmen deniz seviyesinden 6000 metrede B kentini de deniz seviyesinde düşünün. Tam burada yükseklik faktörü giriyor. Yerden çıkıldıkça sıcaklık 200 metrede 1°C azaldığı için A noktası düşük değerde kalıyor. Yani ENLEM ETKİSİ'ne ters düştü.

Başka bir örnek: Bu sefer A ve B kentimiz 35°K enleminde birbirinden uzak iki kentimiz olsun. A kenti deniz kenarında B ise denizden 150 km içerde 200m yükseklikte bir kent olsun.

Mevsim yaz olsun. Yazın karalar denizlere göre daha çabuk ve daha çok ısınır. B kenti hem denizden uzak hem de 200 metrede olmasına rağmen A kentinden daha sıcak olabilir. Çünkü deniz kışın her ne kadar gerçek sıcaklığı düşürmesede yazında gerçek sıcaklığın fazla yükselmesine engel olur. (Hissedilen sıcaklığı düşünmüyoruz)

Sonuçta ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe sıcaklık azalmasına rağmen düzenli bir şekilde gerçekleşmediğini görürüz. Bir çok faktör etkili olabiliyor.

Mesela Güney Amerika'da Şili ve Arjantin yan yana iki komşu ülke ancak. Şilide daha düşük sıcaklıklar görülüyor. Sebebi ise Şili kıyılarından soğuk okyanus akıntısının geçmesi ve yükseklik.

Türkiye'den ise şu örneği verebiliriz.
4 ilimizi örneklendirelim. Adana Konya Samsun ve Erzurum.

Samsun'un Adana'dan soğuk olması: Enlem etkisi
Konya'nın Samsun'dan soğuk olması: Karasallık
Erzurum'un Konya'dan soğuk olması: Yükselti

Sorunuz varsa sorabilirsiniz.